Ömrümü verdim, şu üç balığın türkçe isimlerinin doğrusunu bir türlü öğrenemedim ŞABUT-CANER-FIRAT TURNASI . İçimde uhdedir,bıyıklı balıkları peşinde binlerce km yol teptim,iyi kötü sekiz on türünü ayıracak kadar tecrübem var. Bu üç balığın olduğu sulara olta atıp, nedir ne değildir ,kendi gözlerimle görüp ,elime alıp,inceleyemedim Olurda ,birgün nasip olur,gidersem diye,20 senedir literatüre göz gezdirip,kitaptır,dergidir,forumdur,bilim siteleridir, bakıp duruyorum. Önce bildiklerimi(öğrenebildiğim kadarıyla) paylaşayım,faydalı olmasını diliyorum; (FIRAT TURNASI) Bilimsel adı Barbus esocinus (bilim ve teknik kurumu böyle kabul etsede luciobarbus olarak sınıflandırıldığı birçok bilimsel çalışma mevcut,bencede tam bir barbus değil) ülkemizde fırat ve dicle nehirleri ve kollarında yaşamakta.250 CM BOY,200 KG lara ulaştığı (bkz,http://www.fishing-worldrecords.com/find) görülebilmekte,10-20 yıl arası yaşadığı bilinmektedir. FIRAT TURNASI(Barbus esocinus) FIRAT TURNASININ CANER VE ŞABUT İSİMLERİYLE ANILMASI,BİLİMSEL YÖNDEN TEZAT OLUŞTURMAKTADIR,HEMDE KAFA KARIŞTIRMAKTADIR. CANER BALIĞININ bilimsel adı barbus capito capito(birçok bilimsel kaynak balığı luciobarbus cinsinde sınıflayıp luciobarbus capito olarak adlandırmakta bence doğrusuda budur.) Arasta yaşayan CANER bu balıktır. Üniversiteler(bkz.http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/zfd/article/viewFile/5728/5524) ve bilimve teknik kurumu(bkz.http://www.biltek.tubitak.gov.tr/bilgipaket/canlilar/TR_tur_listesi/liste_tatlisubalik.htm) Balığı CANER OLARAK tanıtıyor. Ülkemizde,Aras-KURA nehir sisteminde yaşar(çoruh nehrindede yaşadığı rivayet edilsede,diğer bıyıklı türleriyle karıştılmasından dolayı olduğunu varsayıyorum,aksini belirten bilgileri konu içinde paylaşabilirsiniz) Bir metre boya,15 kg ağırlıklara ulaşır(FIRAT TURNASI KADAR BÜYÜMEZ) ortalama 5-8 yıl arası yaşar. CANER BALIĞI(barbus capito capito) ŞABUT(yada ŞABOT) İSE tor grypus bilimsel adlı balıktır (YİNE bilim camiası bu balığı,luciobarbus,carasobarbus ve barbus cinsinde değerlendirebilmektedir,benim şahsi görüşüm carasobarbus yönünde çünkü ne klasik bir bıyıklı görünümünde ve ebatında nede konudaki fırat turnası gibi ağız yapısındadır.Ağzı ne tam bir bıyıklıya nede fırat turnasına benzemekte,daha çok ot sazanı na benziyor,oldukça iri pullarıda bir diğer farklılığı) Yine fırat ve dicle nehir sistemlerinde yaşamakta olup,2 metre boya 100 kg lık ağırlığa ulaşabildiği rivayet edilmektedir.Ortalama 1 m boy 10-15 kg lıklarına daha sık rastlanır.Ortalama ömürleri8-10 yıldır ŞABUT BALIĞI(tor grypus) Ayrıca, bu balığın (şabut) yakın akrabası var,tor canis TÜRKİYE SULARINDA BULUNDUĞU BİLİM VE TEKNİK KURUMUNCA İDDİA EDİLMEKTE!!! Bu balık içinde, carasobarbus ve luciobarbus cinsi tartışması mevcut.bu balığın aşşağıda bahsettiğim bizir ile karıştırılarak (görünüşleri çok yakın) listeye alındığı kanısındayım.Literatürde ÜRDÜN(Jordan river) nehri havzasında yaşadığı BELİRTİLMEKTE !.. ÜRDÜN BALIĞI(tor canis) BİZİR olarak tanınan balık ise carasobarbus luteustur ,bu balıkta aynı cinsten gelmekte. BİZİR BALIĞI (carasobarbus luteus) BUNLARA İLAVETEN ,YİNE YÖRENİN BİR DİĞER, MEŞHUR BALIĞINIDA RESİMLEYELİM MURZA (MURZU)BALIĞI(barbus mursa), Caner balığının yaşadığı(barbus capito capito) Aras ve Kura nehir havzalarında görülür.40 cm boya ulaşabilir. MURZU BALIĞI VE CANER BALIĞI (ÜSTTEKİ CANER ALTTAKİ MURZU) Sonuçta CANER adıyla anılan balığın, ŞABUT YADA FIRAT TURNASI OLMADIĞI, herbirinin farklı balıklar olduğu sonucu ortaya çıkmakta! barbus esocinus balığının, TURNA olarak anılması bildiğimiz turnayla karıştırılmaması açısından birkaç literatürdede yer alan FIRAT TURNASI adının ,en uygunu olduğu görüşüne sahibim. Bu konuda daha fazla bilgisi olan dostların ,yardım ve katkılarını bekliyorum. HERKESE RAST GELSİN...
abi güzel bilgilerle bizleri aydınlattıgın için *** ederiz barbus esocinus bahsettiginiz gibi 60-70 kg lara degil 160-170 kg lara kadar büyüyebilmektedir.
fatih bey elinize sağlık, gerçektende çok faydalı bilgiler, murzu balığı ile bıyıklı(siraz, dargın)dediğimiz balığın bir bağlantısı varmı?
Sevgili Hakan,daha önceki konulardaki yorumlarından,bu konulara merakın olduğunu ancak,yanlış bazı bilgilere sahip olduğunu gözlemlememe rağmen,müdahil olmadım.Konu benim konum olduğundan dolayı geniş bir açıklamanın seni daha doğru tanımlamalar yapacak düzeye getireceğine inanıyorum. Öncelikle belirtmeliyimki,SİRAZ ve BIYIKLI farklı cins balıklardır. Siraz dediğimiz balıkların ortak özellikleri bıyıklarının iki adet ama oldukça belirsiz ve küçük,Karınlarını yardığımızda siyah bir iç zara sahip olmaları,vücuda iyice yapışık sık ve küçük pullarla kaplı olup,ağızları aşşağı doğru şekillenmiş olmalarıdır. Bilimsel adlandırmada capoeta cinsi balıklardır.Gümüşi renkten,altın sarısı ve kahverengi,pembemsi tonlara kadar çeşitleri mevcuttur.(melen sarısı da sirazdır) Bıyıklıya gelince,öncelikle dört adet bıyıkları vardır,arkadaki bıyıkları çok daha belirgin ve iri olur.Kafası oldukça konik ve sivridir,ağzı siraza göre daha iri ,yine aşşağıya doğru ama daha uzun dudak yapısı vardır.Sırt yüzgeçine doğru bir kamburluk göze batar,altı dümdüzdür.Vücudundaki pullar vücuda iyice intibak etmiş olup,renkleri yine gümüşiden altın sarısına kadar,bazende kahverengine yakın tonlardadır.Büyük bir çoğunluğu beneklide olsa hiç beneksiz çeşitleride mevcuttur.Dargın ve bekir, bıyıklı balıklarına verilen birçok isimden ikisidir.Murzuda aras yöresinin yaygın bir bıyıklı türüdür.Bıyıklılar bilimsel olarak barbus-luciobarbus-carasiobarbus olarak tanımlanmışlardır. yurdumuz sularında heriki cinstende(siraz ve bıyıklı) onlarca farklı tür (ÇEŞİT) BARINMAKTADIR. İki türün beslenme şekilleride farklılık gösterir,bıyıklı hayvansal ağırlıklı besinleri tercih eder.Siraz ise daha çok alg ve yosunlarla beslenir(küçük kurtçuklar ve larvalar ikincil menüleridir).Bu yüzden olta avcılığında bıyıklı çok daha fazla oltaya yakalanırken,Sirazı oltayla yakalayabilmek oldukça güçtür.(yosun ile bazen netice alınabiliyor,kış aylarında bazı yörelerde hayvansal yemlerede rağbet etmekte.''soğukta yosunların kaybolması vs. gibi sebeplerden'' olsa gerek yada baharda üreme faaliyeti için enerji stoğu ihtiyacı) RASTGELSİN...
http://www.milliyet.com.tr/karakaya...kiye/sondakika/27.02.2010/1204724/default.htm balıkcının yanılma ihtimali baya yüksek fakat kantarlarda hep yanılacak degilya link i attıgım balık bu büyüklükteki balıkların büyüklügünden dolayı olta ve ag ile yakanma ihtimali cok düşük ama derinlerde yaşayan çok daha büyüklerinin oldugu biliniyor
ellerine sağlık abim çok güzel bilgiler için ayrıca bir akvaryum balığı türü için ( frontosa) senden bilgi alabilme ihtimalim varmıdır. özelden yada forumdan yazsam ?
Fatih ağabey ellerine sağlık olsun sağolasın dikkatimi çeken 2,5 metre boylar 75-100 -160 KG a ulaşan balıklar çok ama çok güzel ağırlıklar bunlar gerçekten çok hoş.
şabut şabut balığını bizzat görmüş biri olarak araştırmalarınız kesinlikle doğrudur ben elazıglıyım köyümüzden kebanın devamı karakaya barajı geçmektedir burda şavut diyorlar eskiden baraj şişmeden çok fazla çıktıgı söylenir şimdilerde ise balıkçılar ayda bir kere yakalasalar sevinip o balığı satmayıp kendileri yiyorlarlar bende geçenyıl yaklaşık 1 metre boylarında ağ ile yakalayıp yemiştim ve bence çok lezzetli idiverdiğiniz bilgiler içinde çok *** ederim
Sevgili Erkan,dünya rekoru şimdilik Suriye- fıratta 198 kg olarak geçiyor http://www.fishing-worldrecords.com/find Türkiye için 2.4 m ,111 kg Ş.URFA BİRECİK te kaydedilmiş.(2001) İran rekoru 1.65 m ,75 kg simareh nehri (1992). Bende kaynakların yalancısıyım TUTSAM GÖSTERECEM KANTARA KOYUP Metinde düzeltme yapıp 200 kg a kadar büyür yazıyorum.
fatih bey, verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim 20 yıllık bir hatayı düzelttiniz. yöresel olarak bıyıklı dediğimiz bu balık melen sarısı olarakta adlandırıyorduk fakat tamamen yanlışmış, melen sarısının tutulması birazda farklıdır, ufak kayalıkların arasında gezinirler, derin yerlerde yakalamak pek mümkün değildir. biz derelerimizde genelde ciğer ile yakalıyoruz. elinize emeğinize sağlık, sağlıcakla kalın
Melen sarısının,siraz olduğunu size çok yakın bölgelerde siraza ''sarıbalık'' denmesinden yola çıkarak varsaydım. Melen çayında hem bıyıklı hemde siraz yaşamakta. Hem bıyıklının ,hemde melen sarısının ayrı fotolarını koyabilirseniz daha doğru değerlendirme yapılabilir.(ağız yapısı,bıyık durumu net görünen fotolar) RASTGELSİN.
TEKNİK BİR KONU OLDUĞUNDAN RESİMLERİ BURADA GÜNCELLEDİM,FAYDALI OLMASINI DİLERİM. FIRAT TURNASI (Barbus esocinus) CANER BALIĞI(barbus capito capito) ŞABUT BALIĞI(tor grypus) MURZA (MURZU)BALIĞI(barbus mursa) ÜSTTE CANER ALTTA MURZU Aras nehri havzası türleri ÜRDÜN BALIĞI-BİZİRİ (Carasobarbus canis) FIRAT BİZİRİ (Carasobarbus luteus)
